หลักสูตรและสาขาวิชาศิลปศาสตร์

การดาวน์โหลดหลักสูตรของโปรแกรมวิชาต่างๆ จะต้องใช้โปรแกรมAcrobat Reader ถ้ายังไม่มีโปรแกรม
ดังกล่าวคลิกที่ Adobe Acrobat Reader เพื่อทำการติดตั้งในเครื่องของท่าน

หลักการ

        หลักสูตรสถาบันราชภัฏยึดหลักมาตรฐานวิชาการและวิชาชีพระดับอุดมศึกษามุ่งผลิตกำลังคนที่สนองความต้องการของท้องถิ่นและสอด
คล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติทั้งที่เป็นนักวิชาการกึ่งวิชาชีพและวิชาชีพชั้นสูงมีความยืดหยุ่นสามารถปรับตามสภาพการเปลี่ยนแปลง
ด้านเศรษฐกิจสังคมและความก้าวหน้าของวิทยาการเปิดโอกาสให้มีการเลือกเรียนได้อย่างกว้างขวางทั้งหลักสูตรระดับอนุปริญญาระดับปริญญาตรีและ
ระดับปริญญาตรี(หลังอนุปริญญา)ในการจัดกิจกรรมและประสบการณ์การเรียนรู้มุ่งเน้นการปฏิบัติควบคู่ทฤษฎีและยึดหลักความร่วมมือระหว่างสถาบัน
การศึกษาและชุมชนนำไปสู่การพัฒนาก่อให้เกิดความก้าวหน้าทางวิชาการ และการพัฒนาผู้เรียนให้มีสมรรถภาพในวิชาชีพ ทั้งในด้านเทคนิควิธีและการ
จัดการงานอาชีพ และด้านคุณธรรม

จุดหมาย

หลักสูตรสถาบันราชภัฏมุ่งให้ผู้สำเร็จการศึกษามีคุณสมบัติ ดังนี้

1.มีความรู้ทักษะและเทคนิคเฉพาะทางสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพได้เป็นอย่างดี
2.มีทักษะในด้านการจัดการงานอาชีพสามารถดำเนินงานอาชีพของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3.มีความคิดสร้างสรรค์มีนิสัยใฝ่รู้มีทักษะและวิจารณญาณในการแก้ปัญหาสามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมในการทำงาน
4. มีเจตคติที่ดี มีจรรยาบรรณและมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้เกิดความก้าวหน้าในอาชีพ

5. มีโลกทัศน์ที่กว้าง ยอมรับความเปลี่ยนแปลงของสังคม
6. เป็นพลเมืองดี มีความตระหนักต่อการพัฒนาตนเองและเป็นผู้นำในการพัฒนาสังคม
7.มีความเป็นประชาธิปไตยกระตือรือร้นที่จะมีส่วนร่วมในการปกครองแบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข และยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์

 จุดมุ่งหมาย

        จุดมุ่งหมายของหลักสูตรสาขาวิชาศิลปศาสตร์เพื่อให้ผู้สำเร็จการศึกษาในสาขาวิชาศิลปศาสตร์สามารถประกอบอาชีพตามความต้องการของ
 สังคมและท้องถิ่น โดยมีคุณสมบัติดังนี้

1. สามารถประกอบอาชีพโดยใช้ความรู้ ทักษะ และเทคนิคเฉพาะทางด้านศิลปศาสตร์ ในหน่วยงานของรัฐ เอกชน และประกอบอาชีพ
อิสระได้
2. นำความรู้ทางด้านศิลปศาสตร์ไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงความเป็นอยู่คุณภาพชีวิตของตนและสังคมได้อย่างเหมาะสม

3. ตระหนักถึงความสำคัญของวิทยาการทางด้านศิลปศาสตร์ ที่มีผลกระทบต่อการดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ สังคม และสภาพแวด
ล้อม

4.พัฒนาและส่งเสริมจริยธรรมคุณธรรมเจตคติและศรัทธาในการประกอบอาชีพทางด้านศิลปศาสตร์อันจะนำไปสู่การพัฒนาสังคม
ได้เป็นอย่างดี

โครงสร้างหลักสูตร

หลักสูตรสถาบันราชภัฏ สาขาวิชาศิลปศาสตร์ ประกอบด้วยหมวดวิชาและกลุ่มวิชา ดังนี้

1.หมวดวิชาการศึกษาทั่วไป(GeneralEducation) หมายถึง  วิชาการศึกษาที่นักศึกษาทุกคนต้องเรียนเพื่อให้มีความรู้
อย่างกว้างขวางและรู้รอบในสิ่งที่จำเป็นเพื่อพัฒนาและเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นมนุษย์และเป็นพลเมืองดีให้แก่บัณฑิตซึ่งเป็น
คุณลักษณะที่พึงต้องมีในยุคนี้และอนาคตในการที่จะปรับตัวให้เข้ากับสภาพการเปลี่ยนแปลงและการแข่งขันอย่างรุนแรงในสังคมและ
ให้ดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุข หมวดวิชาการศึกษาทั่วไป แบ่งเป็น 4 กลุ่มวิชา คือ

1.1 กลุ่มวิชาภาษาและการสื่อสาร
1.2 กลุ่มวิชามนุษยศาสตร์
1.3 กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์
1.4 กลุ่มวิชาคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2.หมวดวิชาเฉพาะด้าน(SpecializedEducatio หมายถึง วิชาเฉพาะทางใดทางหนึ่งที่นักศึกษาแต่ละคนจะเลือกเรียน
เพื่อให้มีความรู้ความสามารถ มีทักษะ รู้เทคนิควิธี และเข้าใจกระบวนการงานอาชีตลอดจนมีเจตคติที่ดีต่องานอาชีพหมวดวิชาเฉพาะ
ด้านแบ่งเป็น 3 กลุ่มวิชา คือ

2.1 กลุ่มวิชาเนื้อหา หรือกลุ่มวิชาเอก- โท
2.2 กลุ่มวิชาวิทยาการจัดการ
2.3 กลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ

3. หมวดวิชาเลือกเสรี (Free Elective) หมายถึง วิชาที่ให้นักศึกษาเลือกเรียนได้ตามความถนัดและมี
ความสนใจ เพื่อให้มีโลกทัศน์ที่กว้างขึ้น

หน่วยกิตรวมและสัดส่วนของหน่วยกิตตามโครงสร้างหลักสูตร

           หน่วยกิตรวมและสัดส่วนหน่วยกิตขั้นต่ำตามโครงสร้างของหลักสูตรแต่ละระดับที่จัดไว้โดยใช้ข้อบังคับคณะกรรมการสภาสถาบันราชภัฏว่า
ด้วยเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับอนุปริญญา และปริญญาตรี พ.ศ. 2539

ระดับ

หมวดวิชา

ปริญญาตรี

120-150 หน่วยกิต

อนุปริญญา

70-90 หน่วยกิต

ปริญญาตรี

(หลังอนุปริญญา)

60-80 หน่วยกิต

1. การศึกษาทั่วไป

- กลุ่มวิชาภาษาและการสื่อสาร

- กลุ่มวิชามนุษยศาสตร์

- กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์

-กลุ่มวิชาคณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี

ไม่ต่ำกว่า 30

9

9

6

9

ไม่ต่ำกว่า 16

6

3

6

ไม่ต่ำกว่า 16

3

6

3 หรือ 6

6 หรือ 3

2. เฉพาะด้าน

- กลุ่มวิชาเนื้อหา (วิชาเอก)

-กลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ

- กลุ่มวิชาวิทยาการจัดการ

ไม่ต่ำกว่า 75

ไม่ต่ำกว่า 60

7

15

ไม่ต่ำกว่า 40

ไม่ต่ำกว่า 40

5

6

ไม่ต่ำกว่า 40

ไม่ต่ำกว่า 30

5

9

3. เลือกเสรี

10

6

6

หน่วยกิตรวม

122

73

66

 แผนผังโครงสร้างหลักสูตรสถาบันราชภัฏ สาขาวิชาศิลปศาสตร



ระดับของหลักสูตร

หลักสูตรสถาบันราชภัฏ สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มี 3 ระดับ คือ

1. ปริญญาตรี
2. อนุปริญญา
3. ปริญญาตรี (หลังอนุปริญญา)

สายและโปรแกรมวิชา

หลักสูตรสถาบันราชภัฏ สาขาวิชาศิลปศาสตร์ จำนวน 35 โปรแกรมวิชา เป็นสายและโปรแกรมวิชา ดังนี้

        1. โปรแกรมวิชาในสายดนตรีและศิลปะการแสดง มี 4 โปรแกรมวิชา

1.1 ดนตรี อนุปริญญา
1.2 ดนตรี ปริญญาตรี
1.3 นาฏศิลป์และการละคร อนุปริญญา
1.4 นาฏศิลป์และการละคร ปริญญาตร

2. โปรแกรมวิชาในสายนิเทศศาสตร์ มี 3 โปรแกรมวิชา

2.1 นิเทศศาสตร์ ปริญญาตรี
2.2 วารสารศาสตร์และการประชาสัมพันธ์ อนุปริญญา
2.3 ศิลปะการสื่อสารและการโฆษณา อนุปริญญา

3. โปรแกรมวิชาในสายมนุษยศาสตร์ มี 11 โปรแกรมวิชา

3.1 บรรณารักษศาสตร์ อนุปริญญา
3.2 บรรณารักษศาสตร์ ปริญญาตรี
3.3 บรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์ ปริญญาตรี

3.4 บรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์ ปริญญาตรี (หลังอนุปริญญา)
3.5 ภาษาไทย ปริญญาตรี
3.6 ภาษาญี่ปุ่น ปริญญาตรี
3.7 ภาษาอังกฤษ ปริญญาตรี
3.8 ภาษาจีน ปริญญาตรี
3.9 วัฒนธรรมศึกษา อนุปริญญา
3.10 วัฒนธรรมศึกษา ปริญญาตรี
3.11 วัฒนธรรมศึกษา ปริญญาตรี(หลังอนุปริญญา)

4. โปรแกรมวิชาในสายศิลปกรรมและศิลปะประยุกต์ มี 7 โปรแกรมวิชา

4.1 ภาพพิมพ์ อนุปริญญา
4.2 ภาพพิมพ์ อนุปริญญา
4.3 ศิลปกรรม ปริญญาตรี
4.4 ศิลปะการพิมพ์ อนุปริญญ
4.5 ออกแบบนิเทศศิลป์ อนุปริญญา
4.6 ออกแบบประยุกต์ศิลป์ อนุปริญญา
4.7 ออกแบบพาณิชยศิลป์ อนุปริญญา

5. โปรแกรมวิชาในสายสังคมศาสตร์ มี 4 โปรแกรมวิชา

5.1 การพัฒนาชุมชน อนุปริญญา
5.2 การพัฒนาชุมชน ปริญญาตรี
5.3 การพัฒนาชุมชน ปริญญาตรี (หลังอนุปริญญา)
5.4 รัฐประศาสนศาสตร์ ปริญญาตรี

6. โปรแกรมวิชาในสายอุตสาหกรรมบริการ มี 6 โปรแกรมวิชา

6.1 ภาษาอังกฤษธุรกิจ อนุปริญญา
6.2 ภาษาอังกฤษธุรกิจ ปริญญาตรี
6.3 ภาษาฝรั่งเศสธุรกิจ ปริญญาตรี
6.4 ธุรกิจการโรงแรม อนุปริญญา
6.5 ธุรกิจการท่องเที่ยว อนุปริญญา
6.6 อุตสาหกรรมท่องเที่ยว ปริญญาตรี

จุดประสงค์และการจัดการเรียนการสอน

1. หมวดวิชาการศึกษาทั่วไป

  หมวดวิชาการศึกษาทั่วไปเป็นหมวดวิชาการศึกษาที่นักศึกษาทุกคนต้องเรียนแบ่งเป็น 4 กลุ่มวิชาได้แก่กลุ่มวิชาภาษาและการสื่อสารกลุ่ม
วิชามนุษยศาสตร์กลุ่มวิชาสังคมศาสตร์และกลุ่มวิชาคณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นหมวดวิชาที่มุ่งพัฒนาและเสริมสร้างคุณลักษณะความ
เป็นมนุษย์(HumanBeing)และพลเมืองดี(ActiveCitizen)ให้แก่บัณฑิตทั้งด้านกายจิตอารมณ์เจตคติและสร้างคุณภาพชีวิตให้มีความเจริญงอกงาม
ด้านปัญญาธรรม ทักษะและเจตคติมีคุณธรรมจริยธรรมตลอดจนมีความรู้ในด้านศิลปวิทยาการที่สร้างบุคลิกลักษณะของผู้มีการศึกษาสามารถเป็นผู้นำผู้
ตามและดำรงชีวิตในสังคมระบอบประชาธิปไตยปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงของสังคมยุคโลกาภิวัตน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

       จุดประสงค์ทั่วไป

  จุดประสงค์ทั่วไปของหมวดวิชาการศึกษาทั่วไป มีดังต่อไปนี้

    1. ให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี การเมือง
การปกครองของไทยและความรู้ความเข้าใจเพื่อนร่วมโลก เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ

   
 2. ให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการคิด การวิเคราะห์ การแก้ปัญหา และการตัดสินใจบนพื้นฐานของข้อมูล
และข้อเท็จจริงที่เป็นวิทยาศาสตร์และตามหลักธรรม การอนุรักษ์ ดูแลและพัฒนาการสิ่งแวดล้อมและตระหนักถึง
ความเจริญก้าวหน้าและผลกระทบทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
    3. ให้มีทักษะการศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้ด้วยตนเองการเรียนรู้ตลอดชีวิตการคิดอย่างมีเหตุผลรู้จักวิเคราะห์และ
แก้ปัญหาต่างๆได้ตลอดจนมีทักษะด้านภาษาและการใช้สารสนเทศที่ติดต่อสื่อความหมายกับผู้อื่น และดำรงชีวิตใน
สังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

   
4. ให้มีเจตคติที่ดีและซาบซึ้งในคุณค่าของสัจธรรม ความดี ความงาม และการดำรงตนให้มีคุณค่าต่อสังคม มีค่า
นิยมที่พึงประสงค์ มีคุณธรรม จริยธรรม และความรับผิดชอบ ซาบซึ้งในศิลปะและสุนทรียภาพตระหนักในการ
ปฏิบัติตนตามวิถีชีวิตแบบประชาธิปไตย

                        การจัดการเรียนการสอน

      1.  การจัดรายวิชาในหมวดวิชาการศึกษาทั่วไปจัดแยกตามระดับการศึกษาคือระดับปริญญาตรีชุดหนึ่งระดับอนุ
ปริญญาชุดหนึ่งและระดับปริญญาตรี(หลังอนุปริญญา) เป็นอีกชุดหนึ่ง

      2. รายวิชาและจำนวนหน่วยกิตที่ต้องเรียนในแต่ละระดับการศึกษาทุกโปรแกรมวิชทุกสายและทุกสาขาวิชาจัดให้
เรียนเหมือนกันหมด คือ ปริญญาตรี 33 หน่วยกิต อนุปริญญา 18 หน่วยกิต และปริญญาตรี หลังอนุปริญญา) 18
หน่วยกิต

      3.  การเรียนการสอน เน้นรูปแบบการบูรณาการวิชาในกลุ่มวิชาเดียวกัน

      4.  การจัดรายวิชาในหมวดการศึกษาทั่วไปควรจัดให้เรียนในระยะต้น ๆ ของระดับการศึกษา

            2. หมวดวิชาเฉพาะด้าน

               หมวดวิชาเฉพาะด้านเป็นหมวดวิชาที่มุ่งส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ความเข้าใจทักษะและเจตคติในวิชาเฉพาะด้านใดด้านหนึ่ง
ทั้งในด้านเทคนิควิธีและการจัดการงานอาชีพ โดยให้สามารถนำไปประกอบอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพหมวดวิชาเฉพาะด้าน แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มวิชา
คือ กลุ่มวิชาเนื้อหา หรือ เอก-โท กลุ่มวิชาชีพครู และกลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ

                        จุดประสงค์ทั่วไป

      หมวดวิชาเฉพาะด้านมีจุดประสงค์ดังนี้

      1. ให้มีความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาวิชาและวิทยาการใหม่ ๆ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพ
  และช่วยพัฒนาสังคมส่วนรวม

      
2. ให้มีทักษะอย่างเพียงพอเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาเทคนิควิธีและการจัดการงานอาชีพสามารถดำเนินงานอาชีพได้
  อย่างมีประสิทธิภาพ
          3. ให้มีเจตคติที่ดีและตระหนักในคุณค่าของวิชาชีพที่ได้ศึกษามีจรรยาบรรณและมุ่งมั่นในการพัฒนาวิชาชีพของ
  ตน

       การจัดการเรียนการสอน

   1. ระดับปริญญาตรี 

        กลุ่มวิชาเนื้อหา จัดารเรียนการสอนเป็นแบบเอกเดี่ยวและแบบเอกโทโดยกำหนดให้เรียนทั้งรายวิชาบังคับและ
รายวิชาเลือกรายวิชาบังคับเป็นรายวิชาที่จำเป็นต่อการสร้างคุณลักษณะของผู้เรียนให้เกิดขึ้นตามวัตถุประสงค์เฉพาะของโปรแกรมวิชา
ส่วนรายวิชาเลือกเป็นรายวิชาที่เสริมสร้างคุณลักษณะของผู้เรียนให้เกิดความสมบูรณ์หรือมีคุณลักษณะเฉพาะทางลักษณะการจัดราย
วิชาเลือกจึงมีทั้งแบบให้เลือกจากรายวิชาที่จัดไว้และเลือกเป็นแขนงวิชา

        
             
การจัดการเรียนการสอนวิชาโท  
สำหรับผู้ที่เรียนวิชาเอกตามหลักสูตรสาขาวิชาศิลปศาสตร์ถ้าเลือกเรียนวิชาโทข้ามสาขา
คือ เรียนวิชาโทในสาขาวิชาการศึกษาไม่ต้องเรียนรายวิชาพฤติกรรมการสอน (สภาการฝึกหัดครูอนุมัติเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2536)

        กลุ่มวิชาวิทยาการจัดการ กำหนดให้เรียนจำนวน 15 หน่วยกิต โดยจัดรายวิชาบังคับสำหรับทุกสายทุกโปรแกรม
วิชา ต้องเรียนเหมือนกัน 3 รายวิชา (9 หน่วยกิต) ส่วนหน่วยกิตที่เหลือ 6 หน่วยกิต ให้จัดรายวิชาวิทยาการจัดการที่เหมาะสมแต่ละ
โปรแกรมวิชา โดยจัดรายวิชาให้มีหน่วยกิตเท่ากับหน่วยกิตที่เหลือ หรือจัดรายวิชาให้มากกว่า และเปิดโอกาสให้ผู้เรียนเลือกเรียนก็ได้

             กลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จัดให้มีการเรียนรายวิชาการเตรียมฝึกประสบการณ์วิชาชีพเพื่อให้
นักศึกษาได้มีความพร้อมในระดับหนึ่งก่อนที่จะออกฝึกประสบการณ์วิชาชีพการจัดรายวิชาให้จัดรายวิชาการเตรียมฝึกประสบการณ์
วิชาชีพ 2 หน่วยกิต และการเตรียมฝึกประสบการณ์วิชาชีพ 5 หน่วยกิต

      2. ระดับอนุปริญญา

                             กลุ่มวิชาเนื้อหา จัดให้เรียนไม่น้อยกว่า 37 หน่วยกิต

                                กลุ่มวิชาวิทยาการจัดการ กำหนดให้เรียน จำนวน 6หน่วยกิตโดยจัดให้ทุกสายทุกโปรแกรมวิชาต้องเรียนเหมือนกันหมด

                                         กลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จัดให้เรียน5หน่วยกิตโดยให้เรียนรายวิชาการเตรียมฝึกประสบการณ์วิชาชีพ
                             2 หน่วยกิต และการฝึกประสบการณ์วิชาชีพ 3 หน่วยกิต

                    3 . ระดับปริญญาตรี (หลังอนุปริญญา)

                                  กลุ่มวิชาเนื้อหา จัดการเรียนไม่น้อยกว่า 30 หน่วยกิต

                                     กลุ่มวิชาวิทยาการจัดการ กำหนดให้เรียน 9 หน่วยกิต โดยจัดเป็นรายวิชาบังคับสำหรับทุกสาย ทุกโปรแกรมวิชา ต้องเรียนเหมือนกัน 1
                            รายวิชา(3หน่วยกิต)ส่วนหน่วยกิตที่เหลือ6หน่วยกิตให้จัดรายวิชาที่เหมาะสมกับแต่ละโปรแกรมวิชาการจัดรายวิชาจะจัดให้มีหน่วยกิตเท่ากับหน่วยกิต
                            ที่เหลือ หรือจัดรายวิชาให้มากกว่า และเปิดโอกาสให้ผู้เรียนเลือกเรียนก็ได้

                             ข้อกำหนดเฉพาะ

                         ผู้ที่ไม่เคยเรียนรายวิชาวิทยาการจัดการในระดับอนุปริญญาหรือเทียบเท่ามาก่อน ให้เรียนรายวิชาวิทยาการจัดการระดับอนุปริญญา                                  โดยไม่นับหน่วยกิตรวมในเกณฑ์การสำเร็จหลักสูตร จำนวน  6 หน่วยกิต
                                          
3561204 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการประกอบธุรกิจ 3(3-0)
                      
            3591105 เศรษฐศาสตร์ทั่วไป 3(3-0)
                             
  กลุ่มวิชาปฏิบัติการและฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จัดให้เรียน 5 หน่วยกิต ประสบการณ์วิชาชีพ   หน่วยกิต การณ์วิชาชีพ 3 หน่วยกิต

        3. หมวดวิชาเลือกเสรี

                         หมวดวิชาเลือกเสรี เป็นหมวดวิชาที่มุ่งให้ผู้เรียนมีโลกทัศน์ที่กว้างขึ้น และนำไปใช้เป็นประโยชน์ต่องานและชีวิตของตน

                           การจัดการเรียนการสอน

  1. ระดับปริญญาตรี ให้เรียน 10 หน่วยกิต
 
2. ระดับอนุปริญญา ให้เรียน 6 หน่วยกิต
  3. ระดับปริญญาตรี (หลังอนุปริญญา) ให้เรียน 6 หน่วยกิต

                             แนวทางการจัดการเรียนการสอน ให้นักศึกษาได้เลือกเรียนรายวิชาใด ๆ ในหลักสูตร

  วิทยาลัยครู หรือหลักสูตรสถาบันราชภัฏ ตามความถนัดและสนใจ มีแนวปฏิบัติดังนี้
 
 1. ไม่ซ้ำกับรายวิชาที่เคยเรียนมาแล้ว
  2. ไม่เป็นรายวิชาที่กำหนดให้เรียนโดยไม่นับหน่วยกิตรวมในเกณฑ์การสำเร็จหลักสูตรของโปรแกรมวิชานั้น ๆ